Në dekadat e fundit, interesimi për mjekësinë natyrale dhe alternativat bimore është rritur ndjeshëm edhe te pacientët që përballen me diagnoza të rënda si tumoret. Shumë njerëz kërkojnë mënyra për të përmirësuar cilësinë e jetës, për të lehtësuar efektet anësore të kimioterapisë ose për të ndihmuar organizmin të rikuperohet.
Por mes kurave të sigurta dhe atyre të rrezikshme kufiri shpesh është i paqartë. Ekspertët theksojnë se jo çdo “natyrale” është e padëmshme.
- Terapitë natyrale që mund të jenë ndihmëse
- 1. Ushqimi i ekuilibruar dhe i pasur me antioksidantë
- 2. Aktiviteti fizik i moderuar
- 3. Teknika relaksuese dhe terapi mendje-trup
- 4. Suplementet e rekomanduara nga mjeku
- Terapitë natyrale që mund të jenë të rrezikshme
- 1. Bimët që ndërhyjnë me kimioterapinë
- 2. “Kurime natyrale” pa prova shkencore
- 3. Suplementet me doza të larta antioksidantësh gjatë kimioterapisë
- Roli i bashkëpunimit me mjekun
Terapitë natyrale që mund të jenë ndihmëse
Sipas National Cancer Institute (NCI) dhe World Health Organization (WHO), disa metoda natyrale mund të përdoren si shtesë e trajtimit mjekësor, por kurrë në vend të tij.
1. Ushqimi i ekuilibruar dhe i pasur me antioksidantë
Një dietë e bazuar në fruta, perime, drithëra integrale dhe peshk ndihmon në forcimin e sistemit imunitar dhe në përmirësimin e përgjigjes ndaj trajtimit.
Ushqime të rekomanduara nga studimet përfshijnë:
- Brokoli, lakrat dhe spinaqi (me përbërës antikancerogjenë si sulforafani);
- Frutat e pyllit (me flavonoide dhe vitamina C);
- Vaji i ullirit dhe arrat (me acide yndyrore të shëndetshme).
2. Aktiviteti fizik i moderuar
Studimet e American Cancer Society tregojnë se aktiviteti fizik i lehtë deri në mesatar (si ecja ose joga) ul lodhjen, përmirëson humorin dhe ndihmon në rikuperimin pas trajtimit.
3. Teknika relaksuese dhe terapi mendje-trup
Meditimi, joga, terapia me frymëmarrje të thellë dhe akupunktura janë përdorur me sukses për të zvogëluar ankthin dhe dhimbjen te pacientët onkologjikë.
Një studim i botuar në Journal of Clinical Oncology tregoi se akupunktura mund të lehtësojë nauzen dhe dhimbjet të shkaktuara nga kimioterapia.
4. Suplementet e rekomanduara nga mjeku
Në disa raste, mjekët mund të këshillojnë vitamina ose minerale të caktuara, si vitamina D ose omega-3, por gjithmonë nën mbikëqyrje, pasi disa suplemente mund të ndërhyjnë me terapinë.
Terapitë natyrale që mund të jenë të rrezikshme
Jo çdo bimë apo suplement është i padëmshëm. Disa përbërës bimorë mund të ndërhyjnë me efektet e barnave onkologjike, duke i bërë ato më pak efektive ose më toksike.
1. Bimët që ndërhyjnë me kimioterapinë
- St. John’s Wort (Hypericum perforatum) – mund të ulë efektin e disa barnave kundër tumorit, si irinotecan dhe imatinib.
- Ginkgo biloba dhe Ginseng – mund të rrisin rrezikun e gjakderdhjes ose të ndryshojnë metabolizmin e barnave.
- Aloe vera në formë për gëlltitje – në doza të larta mund të dëmtojë mëlçinë.
2. “Kurime natyrale” pa prova shkencore
Në internet qarkullojnë shpesh receta të rrezikshme që premtojnë “shërim nga kanceri” me sodë buke, vajra esencialë, ujëra të veçantë apo regjim ekstrem ushqimor.
Organizata Botërore e Shëndetësisë paralajmëron se këto metoda jo vetëm që nuk ndihmojnë, por shpesh vonojnë trajtimin e duhur, duke përkeqësuar gjendjen e pacientit.
3. Suplementet me doza të larta antioksidantësh gjatë kimioterapisë
Megjithëse antioksidantët janë të dobishëm në ushqim, studimet tregojnë se suplemente me doza të larta (vitamina A, C, E në formë kapsule) mund të zvogëlojnë efektin e trajtimeve që synojnë të shkatërrojnë qelizat kancerogjene.
Roli i bashkëpunimit me mjekun
Specialistët theksojnë rëndësinë e komunikimit të hapur mes pacientit dhe mjekut onkolog.
Para se të përdoret çdo trajtim natyral, është thelbësore të pyetet mjeku ose farmacisti, pasi çdo rast onkologjik është i ndryshëm.
Sipas European Society for Medical Oncology (ESMO), mbi 40% e pacientëve përdorin suplemente ose terapi alternative pa e informuar mjekun, duke rritur rrezikun e ndërveprimeve të dëmshme.
Terapitë natyrale mund të jenë aleatë të vlefshëm, por vetëm kur përdoren me kujdes dhe si plotësuese të trajtimit mjekësor.
Kura “mrekullie” nuk ekziston — por ushqimi i shëndetshëm, lëvizja dhe menaxhimi i stresit mund të bëjnë ndryshimin në mënyrën se si një pacient përballon sëmundjen dhe trajtimin.