Nëse dëshiron të ndihesh vërtet i dëshpëruar për të ardhmen e Shteteve të Bashkuara, lexo një fjalim, nga të fundit, të mbajtur nga Këshilltari i Sigurisë Kombëtare, Jake Sullivan. Mendoi se përvijonte një vizion dinamik mbi atë se ku do që ta çojë administrata Biden vendin dhe botën; “distopiak” do të ishte më e saktë.

Tregjet e lira? Harrojini! Pa guidën qeveritare, Sullivan argumenton se ekonomitë e tregut të lirë, pa drejtim nga qeveria, do të marrin drejtime të padëshirueshme. Rendit klishetë e zakonshme mbi pabarazinë, blerjet e aksioneve, zbrazjen e manifakturave amerikane, largimin e vendeve të punës jashtë shtetit dhe në lënien e Kinës e të tjerëve që të marrin drejtimin e gjysmëpërçuesve dhe të teknologjive të tjera kyçe.

Sullivan i përbuz “uljet e taksave dhe jorregullimin, privatizimin në vend të veprimit të qeverisë dhe liberalizimin e tregtisë si qëllim në vetvete”. Në mendjen e tij, kemi nevojë për më shumë planifikim qeveritar dhe më pak mbështetje nga tregjet e lira: “Një strategji moderne industriale amerikane identifikon sektorë specifike që janë të domosdoshëm për rritjen ekonomike, strategjike nga perspektiva e sigurisë kombëtare dhe ku industria private e vetme nuk është e gatshme të bëjë investimet e nevojshme për të garantuar ambiciet tona kombëtare. Po bëhen investime publike të synuara në këto zona”.

Detyrimi i përdorimit të energjisë së rinovueshme, kryesisht i turbinave me erë dhe paneleve diellore, është prioriteti kryesor, ashtu siç është edhe lufta kundër lëndëve djegëse fosile. “Për të kapur këtë mundësi, Amerika ka nevojë për një strategji investimesh të synuara dhe praktikë për të nxitur inovacionin, për të ulur kostot dhe për të krijuar vende pune”.

Argumentet e Sullivanit për tregjet e lira janë të pasakta. Pabarazia? Njerëzit duan rritje të të ardhurave. Falë uljes së taksave të zbatuara më 2017, nga të cilat përfituan si bizneset ashtu dhe individët, pagat e punonjësve me të ardhura të ulëta dhe minirancave janë rritur më shpejt se ato të grupeve me të ardhura më të larta. Gjysmë përcjellesit? Shtetet e Bashkuara kanë një epërsi pesëvjeçare në arkitekturën e avancuar të çipave karshi Kinës.

Prodhimtaria? U dëmtua nga një sërë rregulloresh kryesisht të pajustifikuara në vitet e para të këtij shekulli. Vetrregullimi, ashtu si dhe ulja e taksave, gjatë viteve të Trump çuan në përmirësime në sektorin e prodhimit.

Sa i përket detyrimit të vendosur nga qeveria për përdorimin e energjisë së rinovueshme, kjo ka çuar në një rritje të ndjeshme të kostove të energjisë në Gjermani dhe gjetkë, në nivele më shumë se dyfishi i tonave (amerikane shën.përkth.). Për më tepër, energjia e rinovueshme është një burim famëkeq jo i besueshëm energjie.

Editoriali i Steve Forbes, kryeredaktor i revistës së mirënjohur “Forbes”, Korrik 2023 /

Përgatiti Dardan MITROVICA