Tiranë, 4 shtator 2004. Stadiumi “Qemal Stafa” shpërthen. Shqipëria e Hans Peter Brigel sapo ka mposhtur kampionët e Europës, Greqinë, me rezultatin 2-1, në ndeshjet kualifikuese për Kupën e Botës 2006. Golat e Altin Rakipit dhe Edvin Muratit ndezin një komb të tërë. Flamujt kuqezi valëviten nga veriu në jug, fishekzjarret çajnë qiellin, klaksonët nuk pushojnë. Ishte ajo lloj nate kur ndihesh më shumë se kurrë krenar që je shqiptar.

Por teksa Tirana vallëzonte në rrugë dhe qytetet shqiptare gumëzhinin nga festa, larg, në një ishull turistik të Greqisë, tragjedia po shkruante faqen e saj më të zezë. Në Tsilivi të Zakynthos-it, 20-vjeçari Gramoz Palushi, student në Shkollën e Marinës në Vlorë, ndodhej mes shokëve, duke festuar fitoren. Ishte i gëzuar, i mbushur me emocionet e një fitoreje që për të dhe të gjithë shqiptarët ishte më shumë se sport – ishte dinjitet, ishte identitet.

Festa e tyre nuk u prit me simpati. Pas fitores së Shqipërisë, tensionet u ndezën. Fjalët u kthyen në ofendime, ofendimet në grushte, dhe më pas… në krisma. Në atë përplasje mes të rinjve shqiptarë e grekë, një armë u ngrit dhe qëlloi. Plumbat ndalën jetën e Gramoz Palushit në vend. Në çastin kur zemra e tij rrihte më fort se kurrë nga gëzimi i flamurit kuqezi, ajo u ndal përgjithmonë.

Një djalosh me ëndrra të mëdha

Gramoz Palushi nuk ishte thjesht një viktimë e dhunës. Ai ishte një djalosh që ëndërronte të ndërtonte jetën e tij me mund e përkushtim. Kishte zgjedhur Marinën, sepse i donte horizontet, detin, disiplinën. Ishte i qeshur, plot jetë, i dashur me të gjithë. Një djalë që kishte vajtur në Greqi për punë sezonale, si shumë bashkëmoshatarë të tij, për të ndihmuar familjen dhe për të përgatitur të ardhmen. Nuk e dinte se aty do ta priste fundi i parakohshëm.

Një natë krenarie dhe zie

Shqipëria u zgjua mëngjesin e 5 shtatorit mes dy ndjenjash që nuk takohen shpesh: lumturisë së një fitoreje historike dhe dhimbjes për humbjen e një jete të re. Nëpër media, krahas titujve për triumfin ndaj Greqisë, u shfaq lajmi tronditës: “Vritet një i ri shqiptar në Zakynthos, gjatë festës së fitores.”

Fitorja nuk ishte më e pastër, nuk ishte më vetëm gëzim. Ajo kishte marrë edhe çmimin e saj të dhimbshëm. Që nga ajo ditë, emri i Gramoz Palushit u lidh përgjithmonë me 2-1-shin historik. Ishte kujtesa e hidhur se krenaria kombëtare kishte ardhur me gjak.

21 vite më vonë

Sot, kur kanë kaluar 21 vite nga ajo natë, shqiptarët ende e kujtojnë Gramoz Palushin. Për familjen e tij, ai mbetet djali që nuk u kthye më në shtëpi. Për shokët, buzëqeshja që nuk do të shuhet kurrë. Për një komb të tërë, simboli i një nate të dyfishtë – triumf dhe tragjedi.

Në çdo përmendje të asaj fitoreje madhështore, bashkë me emrat e Rakipit dhe Muratit, dëgjohet edhe ai: Gramoz Palushi. Jo si golashënues, por si dëshmitar i dhimbshëm se historia shpesh shkruhet me dritë e hije.

Gramoz Palushi mbetet djaloshi që u shua mes festës, por që sot jeton në kujtesën e një kombi.

Burimi: Marrë nga milanistat.com