Figura kontroverse, e cilësuar si një nga politikanet femra më me ndikim në histori
Tridhjetë e katër vjet më parë si sot, më 28 nëntor 1990, Margaret Thatcher, pas 11 vitesh dominim thuajse të pakundërshtueshëm të politikës britanike, tërhiqet nga posti i kryeministres dhe udhëheqëses së partisë Konservatore. Figurë kontroverse, e konsideruar si një nga politikanet femra më me ndikim në histori, Thatcher është gruaja e parë angleze që bëhet kryeministre.
Margaret Hilda Roberts, ende jo ‘The Iron Lady’, një pseudonim që do të vijë më vonë, lindi më 1925 në Grantham, Angli dhe u bë Margaret Thatcher më 1951 pasi u martua me Denis Thatcher, me të cilin ka dy binjakë: Mark dhe Carol. Me një diplomë në kimi në Somerville College të Oxford University dhe një diplomë në Drejtësi, filloi karrierën e saj politike në moshë shumë të re, vetëm 25-vjeçe, kur kandidoi për Partinë Konservatore në zonën Dartford, duke humbur, por duke shtuar në mënyrë të konsiderueshme votat për partinë e saj.
Më 1959 zgjidhet në Dhomën e Komunave dhe happ rrugën për në parti, por duhet të presë 11 vjet, më 1971, për të ardhur në qeveri si Ministre e Arsimit pas fitores së Konservatorëve që sollën Edward Heath në Downing Street. Katër vjet më vonë, konservatorët humbasin përsëri zgjedhjet dhe Thatcher bëhet lidere e partisë, gruaja e parë që mbante këtë post. Në qeveri është James Callaghan, i Partisë Laburiste, por vendi po kalonte përmes një krize të madhe ekonomike dhe sociale, me borxhe të stërmëdha dhe papunësi gjithnjë e në rritje, teksa shërbimet publike ishin pothuajse në kolaps. Kështu, në zgjedhjet e ardhshme konservatorët fitojnë përsëri dhe Thatcher bëhet kryeministre. Fillon epoka e ‘thaçerizmit’ në ekonomi, e përbërë nga shkurtime në sektorin publik, privatizim të transportit dhe shëndetësisë, stimulim të aktiviteteve të biznesit, një kurë që sipas admiruesve të ‘Iron lady’ – ‘Zonjës së hekurt’ modernizoi vendin, e ndryshoi atë në mënyrë radikale, por sipas të tjerëve, goditi një vend tashmë shumë të brishtë, duke rritur pabarazitë e tij.
Në fund të mandatit të parë, kur miratimi për qeverinë konservatore ishte shumë i ulët, Thatcherin ‘shpëtohet’ nga lufta e Falklands, kundër Argjentinës, më 1982: junta ushtarake e diktatorëve pretendoi ushtarakisht Ishujt Falkland, një territor britanik, i cili për qeveria e Buenos Aires ishin Malvinas dhe i pushtuan ilegalisht me ushtri.
‘The Iron Lady’ vendos të kundërpërgjigjet me armë dhe dërgon në Amerikën e Jugut një flotë anijesh luftarake. Operacioni u shndërrua në një sukses për Britaninë e Madhe dhe ktheu një konsensus shumë të fortë popullor ndaj Thatcher, e cila fitoi gjithashtu edhe zgjedhjet e vitit 1983, duke marrë mandatin e dytë rradhazi. Më 1984 doli e padëmtuar nga një sulm i IRA-s gjatë konferencës së Partisë Konservatore në Grand Hotel në Brighton, ku u vranë pesë persona. Në zgjedhjet e vitit 1987 fiton përsëri dhe bëhet kryeministri i parë dhe i vetëm britanik i shekullit të 20-të që fiton nominimin për tre mandate rradhazi. Qeveris përsëri për pothuajse gjithë legjislaturën, por grindjet e brendshme në parti e detyrojnë të bëjë një hap prapa. Jep dorëheqjen më 28 nëntor 1990, duke i dhënë fund një epoke që askush tjetër në Britaninë e Madhe nuk e ka përsëritur më!
Materialin e përgatiti për gazetatjeter.net Dardan MITROVICA
