Edi Rama e ktheu edhe njëherë skenën diplomatike në shfaqje personale. Duke ironizuar lapsusin e Donald Trumpit – i cili ngatërroi Shqipërinë me Armeninë – Rama zgjodhi të “hakmerrej” me humor përpara udhëheqësve evropianë, duke marrë duartrokitje të momentit, por duke dëmtuar seriozisht imazhin e Shqipërisë si vend serioz në arenën ndërkombëtare.
Një batutë, një krizë imazhi
Në vend që të përfaqësonte dinjitetin e një kombi të vogël me ambicie të mëdha, kryeministri e ktheu diplomacinë në karikaturë politike. Kjo nuk ishte diplomaci, ishte vanitet – një përpjekje për të dalë në plan të parë përmes ironisë, në vend që të merrej me përmbajtjen e samitit.
Nga diplomacia e fakteve tek diplomacia e show-t
Qeverisja Rama prej kohësh ka ndërtuar një model komunikimi që i ngjan më shumë marketingut se shtetformimit. Në çdo skenë ndërkombëtare, kryeministri synon efektin e menjëhershëm mediatik – foton, batutën, titullin viral.
Por shtetet serioze nuk matin reputacionin me numrin e klikimeve, por me respektin që fitojnë në tavolinën e bisedimeve.
Lexo më shumë
Në vend që të fliste për energjinë, integrimin apo sigurinë rajonale, Rama u kujdes që Shqipëria të përmendej për një shaka.
Dhe kur një vend përmendet për batutat e udhëheqësit të vet, e jo për idetë apo vizionin, diçka nuk shkon me prioritetet e tij politike.
Heshtja amerikane: ftohtësi nën rrogoz
Reagimi amerikan ndaj incidentit ishte i matur – por i ftohtë. Asnjë fjalë e tepërt, asnjë reagim pozitiv, asnjë mbështetje apo kundërshti publike.
Në gjuhën diplomatike, kjo heshtje flet shumë. SHBA zgjodhi të mos përballej hapur me Ramën, por të mos e mbështeste as. Me sa duket Washingtoni po e trajton këtë episod si një sinjal të një lideri që po e humb sensin e masës në raport me partnerët.
Në një moment kur Shqipëria ka nevojë më shumë se kurrë për mbështetje të qartë amerikane për proceset e integrimit dhe sigurisë, një gafë e tillë nuk është thjesht incident – është tregues i rrëshqitjes së qeverisë drejt arrogancës dhe vetëkënaqësisë.
Kur shteti bëhet skenë për ego personale
Në thelb, problemi nuk është batuta në vetvete, por kultura politike që ajo pasqyron.
Prej vitesh, Edi Rama ka ndërtuar një imazh të vetë-identifikuar me shtetin. Ai flet për Shqipërinë si për veten e tij, për sukseset e vendit si për sukseset e qeverisë së tij dhe për çdo kritikë si sulm personal.
Në këtë logjikë, edhe një lapsus i një presidenti amerikan kthehet në mundësi për protagonizëm personal. Por shteti nuk është pasarelë humori – dhe diplomacia nuk është arenë për garë egoje.
Në vend që të ndreqte gabimin me qetësi e klasë, Rama e ktheu në batutë, duke i dhënë audiencës një show, por Shqipërisë një hije të panevojshme.
Efekti ndërkombëtar: fama e rreme dhe serioziteti i humbur
Në arenën ndërkombëtare, Shqipëria u përmend për një arsye të gabuar.
Media ndërkombëtare e trajtoi episodin si një moment talljeje mes liderëve ndaj Trumpit, jo si një shembull të maturisë shqiptare. Rama arriti të përfshihej në një “klub të ironisë”, por jo në klubin e ndikimit.
Ky është dallimi mes një vendi që bën zhurmë dhe një vendi që lë gjurmë.
Në vend që të përforcohej imazhi i Shqipërisë si faktor stabiliteti, u përforcua perceptimi i saj si një vend që prodhon spektakël politik, jo ide konkrete.
Një qeveri që jeton me batuta, jo me rezultate
Nëse ka diçka që përmbledh stilin e qeverisjes Rama, është kjo: fjalët kanë zëvendësuar veprat.
Në planin e brendshëm, batutat mbulojnë dështimet – nga ekonomia e brishtë te emigrimi masiv. Në planin ndërkombëtar, batutat zëvendësojnë mungesën e rezultateve në integrimin evropian.
Kjo është arsyeja pse çdo dalje e Ramës jashtë vendit kthehet në event personal, jo në arritje kombëtare.
Në vend që të kërkojë respekt përmes përmbajtjes, ai kërkon duartrokitje përmes ironisë.
Por respekti ndërtohet me besueshmëri, jo me show.
Shqipëria meriton më shumë se batuta
Në fund, kjo histori nuk është për Trumpin – është për ne.
A duam një Shqipëri që kujtohet për idetë dhe kontributin e saj, apo një Shqipëri që bëhet lajm për batutat e kryeministrit?
A duam një qeveri që ndërton politika, apo një që improvizon çdo ditë një shfaqje të re për të mbuluar boshllëkun e rezultateve?
Edi Rama mund të jetë mjeshtër i fjalës, por diplomacia kërkon më shumë se elokuencë – kërkon maturi, përulësi dhe respekt për simbolin që përfaqëson.
Në mungesë të tyre, çdo batutë, sado e zgjuar, tingëllon si një dështim që vjen me buzëqeshje.
