GazetaTjeterGazetaTjeterGazetaTjeter
Notification Show More
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
    • Aktualitet
    • Shqiptare
    • Ekonomi
    • Sociale
  • Bota
  • Politike
  • Opinione
  • Kult
  • Speciale
  • Lifestyle
  • People
  • Dossier
  • Mytech
  • Sport
Reading: Çfarë ndodh me trurin tonë kur dëgjojmë muzikën që na pëlqen
Share
Font ResizerAa
GazetaTjeterGazetaTjeter
Search
  • Lajme
    • Aktualitet
    • Ekonomi
    • Ndërkombëtare
    • Politike
    • Sociale
  • Showbiz
  • Opinione
  • Dossier
  • Gossip
  • Kult
  • Lifestyle
  • Mytech
  • People
  • Shkence
  • Speciale
  • Sport
Follow US
Shkence

Çfarë ndodh me trurin tonë kur dëgjojmë muzikën që na pëlqen

By
GazetaTjeter
09/10/2025
4 Min Read
Share
SHARE

Muzika është një nga përvojat më universale të qenies njerëzore. Që nga ritualet e lashta deri te platformat digjitale të sotme, ajo shoqëron ndjenjat, kujtimet dhe përditshmërinë tonë. Por çfarë ndodh realisht në tru kur dëgjojmë muzikë që na pëlqen? Neuroshkenca moderne ka zbuluar se përvoja muzikore nuk është thjesht një proces estetik, por një ngjarje e gjerë biologjike që përfshin emocione, shpërblim, kujtesë dhe sistemin motorik.

Contents
  • 1. Aktivizimi i sistemit të shpërblimit dopaminergjik
  • 2. Ndërlidhja e muzikës me kujtesën dhe emocionin
  • 3. Përpunimi kortikal i strukturës muzikore
  • 4. Ndërlidhja e sistemit motorik me ritmin
  • 5. Efektet fiziologjike dhe terapeutike të muzikës
  • Çfarë na rezulton

1. Aktivizimi i sistemit të shpërblimit dopaminergjik

Një nga zbulimet më të rëndësishme është roli i dopaminës — neurotransmetuesit të kënaqësisë dhe motivimit. Sipas studimeve të Universitetit McGill (Salimpoor et al., Nature Neuroscience, 2011), dëgjimi i muzikës që individi e pëlqen çliron dopaminë në zonat nucleus accumbens dhe striatum ventral, të njëjtat qendra që aktivizohen gjatë përvojave të tjera shpërblyese si ushqimi apo përjetimi romantik.
Ky çlirim është më i lartë gjatë kulmeve emocionale të muzikës, duke shpjeguar pse disa pjesë muzikore mund të shkaktojnë “mish pule” ose ndjesi euforike.

2. Ndërlidhja e muzikës me kujtesën dhe emocionin

Muzika ndërvepron ngushtë me amigdalen dhe hipokampusin, zona që kontrollojnë emocionet dhe kujtesën afatgjatë. Kjo shpjegon pse një melodi e dëgjuar vite më parë mund të rikthejë kujtime të gjalla dhe emocione të thella.
Ky mekanizëm ka vlera të veçanta në neuropsikologjinë klinike, ku përdorimi i muzikës po rezulton i dobishëm për pacientët me Alzheimer dhe çrregullime të kujtesës — duke aktivizuar lidhje emocionale që shpesh mbeten të paprekura nga dëmtimi kognitiv.

3. Përpunimi kortikal i strukturës muzikore

Në nivel kortikal, korteksi dëgjimor përpunon elementet bazë të muzikës — frekuencën, ritmin dhe harmoninë. Megjithatë, përvoja muzikore nuk është pasive. Truri parashikon vazhdimisht zhvillimin e tingujve dhe reagimet shpërblyese ndodhin kur muzika thyen pritjet tona në mënyrë të këndshme (Huron, Sweet Anticipation, 2006).
Ky ndërveprim midis pritjes dhe surprizës është një nga faktorët që e bën muzikën emocionalisht dinamike.

4. Ndërlidhja e sistemit motorik me ritmin

Lexo më shumë

Edhe gratë, ashtu si burrat, tërhiqen nga partnerët më të rinj e thotë shkenca
Edhe gratë, ashtu si burrat, tërhiqen nga partnerët më të rinj: e thotë shkenca
Nga Çlirim KOKONOZI – Banka simbolike dhe metamorfozat e inkoshientit
Çlirim KOKONOZI – Edhe ëndrrat gënjejnë
Ke jetuar një jetë të dytë? Ja kush janë shenjat që e vërtetojnë
Studimi i ri që përmbys krejtësisht atë që dimë për vrimat e zeza

Edhe pse dëgjimi është përvojë shqisore, sistemet motorike marrin pjesë aktive gjatë dëgjimit të muzikës. Aktivizimi i cerebellumit dhe ganglioneve bazale reflekton ndjeshmërinë natyrore të trurit ndaj ritmit dhe kohës.
Ky mekanizëm qëndron në bazë të prirjes spontane për të lëvizur në ritmin e muzikës dhe shpjegon efektet pozitive të muzikoterapisë në rehabilitimin motorik, veçanërisht tek pacientët me sëmundjen e Parkinsonit.

5. Efektet fiziologjike dhe terapeutike të muzikës

Dëgjimi i muzikës që pëlqehet shoqërohet me ndryshime të dukshme fiziologjike:

  • Ulje të nivelit të kortizolit, hormonit të stresit,
  • Normalizim të rrahjeve të zemrës dhe frymëmarrjes,
  • Aktivizim të sistemeve parasimpatike që nxisin qetësi dhe mirëqenie.

Këto efekte kanë nxitur zhvillimin e muzikoterapisë klinike, e cila po përdoret me sukses për trajtimin e ankthit, depresionit, çrregullimeve të gjumit dhe rehabilitimit neurologjik.

Çfarë na rezulton

Muzika është një stimul kompleks që ndërthur përpunimin kognitiv, emocional dhe motorik në një përvojë të vetme estetike.
Në thelb, ajo shërben si një “laborator” natyror për të studiuar se si truri krijon kënaqësi, kujtesë dhe ndjesi.
Kuptimi i mënyrës se si truri reagon ndaj muzikës nuk na ndihmon vetëm të vlerësojmë më mirë artin, por edhe të kuptojmë më thellë vetë natyrën njerëzore.

Forever Young: 101 milionë dollarë për kë arrin ta rikthejë plakjen pas
Truri i njeriut nuk i pranon mendimet për vdekjen (e thotë shkenca)
Zbulohet misteri i jetës: eliksiri i jetgjatësisë, ja si ndalohet plakja
E vërteta e jetës pas vdekjes
Çlirim KOKONOZI – Jashtëtokësorët dhe pavetëdija
Share This Article
Facebook Email Print
What do you think?
Love0
Cry0
Sad0
Embarrass0
Happy0
Sleepy0
Joy0
Shy0
Surprise0
Angry0
Dead0
Wink0
Previous Article Nga Andi BUSHATI – Rama është shah-mat në dosjen McGonigal
Pa Komente

Lini një Përgjigje Anuloje përgjigjen

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *

Recipe Rating




Bashkohu me ne

Na ndiq në mediat sociale
FacebookLike
XFollow

Më të fundit

Shkence

Çfarë ndodh me trurin tonë kur dëgjojmë muzikën që na pëlqen

09/10/2025
4 Min Read
Opinione

Nga Andi BUSHATI – Rama është shah-mat në dosjen McGonigal

08/10/2025
6 Min Read
Mytech

Wi-Fi ecën ngadalë? Ja pse ndodh dhe si ta përmirësosh

07/10/2025
3 Min Read
Welcome Back!

Sign in to your account

Username or Email Address
Password

Lost your password?